Reforma në RTM të bëhet me më shumë para dhe më pak ndikim politik
Nuk ka reforma reale në sferën e medias pa zbatuar reformë serioze në Radiotelevizionin e Maqedonisë. Departizimi i organeve qeverisëse dhe sigurimi i një sistemi të qëndrueshëm të financimit të servilit publik janë të rëndësishme për forcimin e pavarësisë dhe profesionalizmit të saj. Këto janë pjesë e konkluzioneve të debatit të sotëm për “Sfidat për reforma në Radiotelevizionin e Maqedonisë”, e organizuar në Shkup nga Shoqata e Gazetarëve në bashkëpunim me Institutin për Shkenca Shoqërore dhe Humanistike.
Kryetari i SHGM-së Naser Selmani theksoi se pushteti dhe opozita së bashku punojnë kundër zbatimit të rekomandimeve të Komisionit Evropian për reforma në servilin publik. “Qeveria e sulmon pavarësinë financiare të RTM-së, ndërsa opozita mundohet t’i mbajë ushtarët partiak”, tha Selmani dhe shtoi se me ndryshimin e modelit të financimit të RTM-së, i cili duhet të jetë model i përkohshëm, buxheti i servilit publik është përgjysmuar.
Selmani beson se qeveria me vlerësimin negativ për punën e RTM-së e ka shkelur autonominë e saj sepse servilin publik edhe më tutje e konsideron si ndërmarrje publike. “RTM nuk është as Pyjet e Maqedonisë, as Ujësjellësi dhe Kanalizime”, vlerësoi kryetari i SHGM-së.
Sipas tij nuk është punë e qeverisë të merret me rinovimin e produkcionit muzikor të RTM-së sepse në të kundërtën rrezikon të ndërhyjë në sistemin e saj të financimit. Gjithashtu, ky veprim vetëm vërteton se 0,7 për qind nga buxheti shtetëror, janë mjete që nuk mjaftojnë që të mundet servili publik të kryejë misionin e tij që është të informojë, edukojë dhe t’i argëtojë qytetarët.
Selmani e vlerësoi si të paarsyeshme bllokimin e Ligjit për shërbime mediatike audio dhe audiovizuele në Kuvend nga ana e opozitës, e cila ka rol vendimtar në zgjidhjen e anëtarëve të Këshillit programor. Ai tha se VMRO-DPMNE më shumë kujdeset për mbrojtjen e drejtorit të RTM, se sa të sigurojë financim stabil të servilit publik. “Ato paraqitën rreth 70 amendamente për ligjin, ndërsa asnjëri prej tyre nuk parasheh zmadhimin e mjeteve për financimin e RTM-së”, shtoi Selmani.
Ai u bëri thirrje qeverisë dhe opozitës të ndërpresin me pazarllëkun politik në llogari të RTM-së dhe së bashku të votojnë Ligjin për SHMAA.
Ana Blazheva nga Instituti për Shkenca Shoqërore dhe Humanistike foli për nevojën e RTM-së për të sjellë akte vetërregulluese, që mund të përforcojë pavarësinë programore.
Drejtori i MIA-së, Dragan Antonovski, tha se paratë janë të domosdoshme për reforma në RTM, por zgjidhja nuk duhet të kërkohet vetëm te pushteti, por edhe tek vullneti i të punësuarve.
“Gjëra e parë që duhet të bëhet aty është departizimi, ndërsa e dyta është investimi në të. Por, këtu nuk është vetëm shteti, por edhe të punësuarit dhe ato të cilët do të punësohen”, theksoi Antonovski. Sipas tij, zgjidhja për RTM-në nuk duhet të pritet nga jashtë, por duhet të kërkohet nga brenda.
Gazetari Igor Stojanov, i prezantoi rezultatet nga analiza për gjendjen socio-ekonomike të gazetarëve nga Maqedonia Lindore, sipas të cilëve, për tërë rajonin Lindor RTM ka vetëm tre korrespodent. Stojanov tha se për cilësinë e informimit në servilin publik rrjeti i korrespodentëve është i domosdoshëm.
Dejan Georgievski nga Qendra për Media, tha se financimi i RTM-së është shumë i rëndësishëm për përforcimin e saj.
“Më duket se edhe dy për qind nga buxheti i vitit të kaluar janë pak para nëse dëshirojmë servil publik me standarde ndërkombëtare. Zgjidhja e tanishme për financimin ndoshta është stabile dhe e parashikueshme në afat të mesëm, por jo edhe në afat të gjatë, sepse aspak nuk është e mjaftueshme, tha Georgievski.
Pjesëmarrësit në debatin propozuan debati i ardhshëm në këtë temë të organizohet me të punësuarit e RTM-së.
