“E-shoqëri”: Rregullim më i vogël i online mediave

Përfaqësuesi i Shoqatës së gazetarëve të Maqedonisë, Ivan Breshkovski, morri pjesë në konferencën “E-shoqëri” ku u diskutua për mënyrat e rregullimit të medias, servilit publik, (mos)besimi në gazetarët, liria e të shprehurit në shoqëri, si dhe reformat potenciale në sferën mediatike.

Breshkovski në fjalimin e tij foli për ligjet të cilët kanë të bëjnë me mediat dhe aktivitetet e tyre. “Si ligj themelor me të cilin rregullohet puna e radiodifuzerëve private, por edhe të servilit publik është LShMAA për të cilin është duke u zhvilluar diskutim publik për plotësimin dhe ndryshimin e tij, me qëllim që të sigurohet pavarësi financiare dhe institucionale të RTVM-së dhe të rregullatorit mediatik para së gjithash” tha Breshkovski.

“Është shumë e rëndësishme mos të ketë rregullim të tepërt në sektorin mediatik sepse kjo mund të ndikojë në mënyrë negative dhe të keqësojë gjendjen e lirisë së të shprehurit”, theksoi ai.

Breshkovski tha se është shumë e rëndësishme të përmendet edhe praktika gjyqësore në rastet e lëndëve kundër mediave, dhe posaçërisht kundër gazetarëve. Në të kaluarën ky ka qenë instrument për shtypje mbi gazetarëve. “Në vitin 2012 kishte mbi 300 raste të gazetarëve të sulmuar. Për atë ShGM inicioi ligj të ri për këto vepra penale, me të cilin do të mbrohen të drejtat e gazetarëve dhe do t’iu jepet mundësi nëpërmjet të demantit dhe korrigjimit të anashkalohen procese gjyqësore të cilët zgjasin dhe kushtojnë shumë. Sot, këto procese për shpifje dhe fyerje janë të rrallë. Informacioni nga qershori, viti 2017 thotë se ekzistojnë 39 raste të tilla. Kjo paraqet trend pozitiv, që mos të frikësohen gazetarët” shtoi ai.

Më tej Breshkovski i përmendi analizat e ShGM-së, ekspertëve nga Këshilli i Evropës dhe OSBE-së sipas të cilëve në implementimin e ligjit për shpifje dhe fyerje, është e rëndësishme Gjykatat të përdorin praktikat e GjEDNj gjatë sjelljes së vendimeve, ose të citohen raste konkrete kur i sqarojnë vendimet e tyre dhe vendimet e tyre t’i bazojnë në to.

Në fjalimin e tij Breshkovski theksoi se në pjesën e shpifjes dhe fyerjes, mbesin afatet e gjatë dhe të njëjtit nuk respektohen nga ana e gjyqit. “Gjyqi duhet t’i mbrojë të drejtat e të dëmtuarve sipas praktikës së GjEDNj posaçërisht kur bëhet fjalë për online mediat”, tha ai dhe shtoi se Gjyqi në Shkup ka praktikë të keqe mos t’i dënojë personat për shpifje ose fyerje nëpërmjet të online medias. “Me këtë Gjyqi tregon se online median nuk e konsideron si mjet për informim publik dhe për atë nuk i konsideron si të përgjegjshëm. Kjo praktikë e gjyqit në Shkup duhet të ndryshojë që të zbatohet ligji ashtu si duhet, në pajtim me praktikën e Strasburgut”, theksoi ai.

Sipas Breshkovskit, proces i rëndësishëm për prevenim nga paditë ndaj gazetarëve është promovimi i mekanizmave vetë-rregulluese në mediat me qëllim që të zgjidhet problemi i mundshëm jashtë procedurave gjyqësore, me çka shmangen harxhimet gjyqësore, proceset e gjata dhe arrihet efekt i cili në opinion e ngrit vetëdijen për rëndësinë e standardeve profesionale të profesionit të gazetarisë.

Foto: Vanço Xhambaski