ЗНМ објави публикација во која се рефлектираат тенденциите на напади врз новинари и медиумски работници во последните пет години

Во својата најнова публикација насловена „Напади врз новинари и медиумски работници 2017 – 2021: тенденции и препораки“, Здружението на новинари на Македонија (ЗНМ) покрива некои од посериозните прекршувања на правата на медиумските работници кои се регистрирани и исто така отсликува и трендови кои се повторуваат, а  кои се забележани во нападите врз новинарите во последните пет години. Публикацијата е бесплатна и е подготвена како дел од проектот на Мисијата на ОБСЕ во Скопје 2021 година „Промовирање на заштитата на новинарите и етичките и професионалните стандарди во медиумите “.

Публикацијата објаснува како се класифицираат нападите и дава дополнителна анализа за секоја година за период од пет години, со фокус на онлајн нападите врз новинарите. Понатаму, анализата вклучува и краткорочни и долгорочни препораки за подобрување на безбедноста на новинарите и медиумските работници на интернет од страна на релевантните засегнати страни.

Првиот заклучок што може да се извлече е дека бројот на напади врз новинарки е поголем од нападите врз новинари мажи во последните две години. Сексистичкиот говор често се користи, давајќи им на овие напади дополнителна карактеристика со тоа што тие не само што се однесуваат на работата на новинарите, туку се чини дека се засновани на пол.

Вториот важен заклучок во контекст на безбедноста на новинарите е дека зачестеноста на нападите и заканите врз медиумските работници се зголемува во турбулентни политички ситуации, особено за време на избори. Честото етикетирање на новинарите од страна на политичарите и јавните службеници може дополнително да ги поттикне партиските симпатизери да го следат примерот и со ваквото однесување да продолжат да ја загрозуваат безбедноста на новинарите и медиумските работници на сличен начин.

Третиот заклучок извлечен од анализата е дека физичките напади врз новинарите се намалени за време на пандемијата, додека онлајн заканите кон новинарите значително се зголемија. Се чини дека недостатокот на јавна свест, исто така, придонесува за зголемување на онлајн заканите кон новинарите, бидејќи границите помеѓу слободата на говорот и говорот на омраза стануваат нејасни.

Четвртиот и веројатно најважниот тренд е неказнивоста на нападите врз новинарите. И покрај бројните домашни и меѓународни извештаи кои укажуваат на ова прашање, како и бројните конференции кои се занимаваат со него, неказнивоста на нападите врз новинарите продолжува и бара посериозна посветеност од органите на прогонот и судските органи.

Висококвалитетното независно новинарство бара континуирана безбедност на новинарите и медиумските работници при извршувањето на нивните професионални обврски. Доколку новинарите не се чувствуваат безбедни, тие не можат да ѝ дадат на јавноста квалитетни информации, што е од суштинско значење за информираното граѓанство во демократските општества.